● همبستگی ملی در سال ۲۰۰۵ تولید خودرو در ایران با تعداد ۹۹۴ هزار دستگاه به مرز یک میلیون نزدیک شده، این آمار در تاریخ صنعت خودروسازی کشورمان بیسابقه بوده. اما مادامی که تولید بدین شکل افزایش پیدا کند یعنی کمیت بالا برود اما در مقابل کیفیت فدای کسب سود و تیراژ بالاتر و فروش بیشتر تحت هر شرایطی به صورت نقدی، اقساطی، پیشفروش، طرح فرسوده، اعیاد، مناسبتها، و... شود پر واضح است که با این ترفندها و با واگذاری وامهای مختلف و شرایط گوناگون، کسانی هم که حتی گواهینامه ندارند کمکم وسوسه میشوند تا یک وسیله برای زیرپای خود و خانواده تدارک ببینند.
حال، کسی که در صورت نقدی حداقل ۷ میلیون تومان در صورت خرید اقساطی با احتساب بهره تسهیلاتی ۱۰ تا ۱۲ میلیون تومان برای خرید ارزانترین وسیله هزینه میکند،بالطبع انتظار دارد که بتواند آزادانه در سطح شهر و بدون ایجاد مشکل و مزاحمتی رانندگی کند. طرح اضطرار، محدوده طرح ترافیک، زوح و فرد و امثال اینها برایش قابل پذیرش نخواهد بود و به غیر از معدود افرادی که برای مسافرت و موارد دیگر خودروی سواری میخرند، اغلب مردم این وسیله را از روی ناچاری و برای رفع بیکاری و امرار معاش خود تهیه میکنند. پس بنابراین تاوان این ناسازگاری هوا را نباید خریداران به تنهایی به دوش بکشند، بلکه فروشندگان که عمدتاً، همان تولید کنندگان هستند باید درصدی از سهم فروش خود را برای انجام تحقیقات، راهسازی، ساختن دستگاههایی مانند هواکش ورودی سوخت و هوا به داخل موتور، دستگاهی نیز برای جذب ذرات و مواد سوخت شده خروجی از اگزوز تعبیه نمایند.
در طرح زوج و فرد، خودروهای دارای نقص فنی در روزهایی که مجاز به تردد هستند، باز هم هوا را آلوده میکنند، این طرح فقط از شمار خودروها و تعداد سفرها میکاهد. اما اصل ماجرا یعنی خارج ساختن خودروهای معیوب (نه خودروهای فرسوده نامگذاری شده) به حال خود رها شده است و برای رفع مسوولیت، اولین کسانی که انگشت اتهام آلودهسازی هوا به سوی آنها نشانه میرود، دارندگان خودروهای مدل پایین هستند و به این وسیله تا مدتها مردم به وسیله خودروهای فرسوده، طرح جایگزینی، وام، تسهیلات، لیزینگ و... مشغول و سرگرم میشوند، تا این یکی، دو ماه سپری شود و آبها از آسیاب بیفتد. اما آیا خودروهای نوساز دارای استاندارد مصرف سوخت و خروجی اگزوز هستند؟ بیایید برای مبارزه با این هیولای بیدست و پا راه چارهیی پیدا کنیم که تا به حال انجام ندادهایم. بنده تا ۲ ماه پیش مالک یک خودروی پیکان مدل ۵۰ بودهام. برای طی طریق از منزل تا محل کارم ۲ روز در میان ۲۰ لیتر بنزین مصرف میکردم این در حالی است که با تحویل گرفتن خودروی... صفر کیلومتر به عنوان جایگزین چیزی از مصرف بنزین برای طی این مسافت کم نشده. اگر نگویم بیشتر مصرف میکنم لااقل مصرف آن با پیکان ۴۰ سال کارکرده کاربراتوری برابر است.
برای جلوگیری از تکرار مطالب کهنه و اطاله کلام اشاره کوتاهی میکنم به برخی موارد:
● تغییر ساعات اداری در چند سال گذشته برای مدتی ساعت شروع کار بانکها ۳۰:۸ دقیقه صبح بود که به دلیل بروز پارهای مشکلات از جمله شروع کار ادارات، شهرداری و برخی سازمانها و مشاغل مرتبط با بانک، ساعت شروع کار بانکها مجددا به ۳۰:۷ صبح تغییر داده شد. متعاقب آن اغلب مردم به این ساعت عادت کرده بودند و برای رفاه حال مشتریان پس از مدتی ساعت پایان کار اغلب شعبات بانکها نیز از ۳۰:۱۴ به ۳۰:۱۶ افزایش یافت. بنده بخاطر ندارم که این تغییر ساعات به چه سبب انجام شد و ایرادات کار در کجا بود. اما طراحان و مجریان باید در سوابق و دفاتر خود جزییات آن را به خاطر داشته باشند و با هماهنگسازی و رفع نواقص، این طرح را به مورد اجرا بگذارند. ا
البته تغییر ساعت کار ادارات و بانکها مورد تازه و جدیدی نیست، این پیشنهاد ۴۴ سال پیش نیز با شرایط و جمعیت آن زمان تجربه شده است. در روزنامه اطلاعات مورخ چهارم مهرماه ۱۳۴۰ نیز اشاره شده که: نخستوزیر وقت با شروع ساعت مدارس در ۹ صبح و ادارات در هفت و نیم صبح موافقت کرد و بنا به دعوت مدیر عامل وقت شرکت واحد اتوبوسرانی خبرنگاران جراید در میدان راهآهن تجمع کرده و از ایستگاههای خطوط شرکت واحد بازدید کردند. وی در این دیدار اعلام کرد: از ساعت هفت و نیم کار اتوبوسها یک مرتبه شروع میشود. از کارمند و کاسب و کارگر گرفته تا محصل از این ساعت داخل صف میشوند و یکباره صفهای طویل در تمام ایستگاهها، چه فرعی و چه اصلی تشکیل میشود و این ازدحام تا ساعت هشت ادامه دارد و در این ساعت به علت عبور و مرور همزمان اتومبیلهای شخصی و کرایه، تاکسی و اتوبوس در خیابانهای مرکزی ترافیک به اوج خود میرسد. متاسفانه ملاحظه میفرمایید که این مساله بیش از چهار دهه حل نشده است و هنوز ادامه داد.
● بهینه سازی تولید ساخت از جمله موارد دیگری که میتواند در آلودهسازی هوا موثر باشد مواد سوختی است. به نظر میرسد که پس از تغییر مصرف بنزین معمولی به بنزین بدون سرب، در ابتدای امر، بحث ساخت و ساز موتورهای مختلف با این نوع سوخت مطرح بود، اغلب رانندگان تمایلی به استفاده از بنزین بدون سرب نداشتند. زیرا شایع شده بود که این بنزین چرب نبوده و موجب استهلاک سریعتر موتور میشود. با تبلیغات وسیع و دعوت همگانی به مصرف بنزین بدون سرب و بهسازی آن و حذف بنزین معمولی در جایگاهها، مردم طبیعتا آنچه را در جایگاهها عرضه میشد، پذیرفتند. اما در این میان شایعاتی بین برخی رانندگان پیچیده بود که بنزین بدون سرب خشک است و موجب روغنسوزی و خراب شدن قطعات موتور خواهد شد به همین علت شایع شده بود که به ازای هر باک بنزین یک استکان یا بیشتر روغن موتور با بنزین مخلوط کنند. کما اینکه این روش هنوز هم در برخی از افراد مشاهده میشود و این روش میتواند دود حاصل از سوخت موتور را افزایش دهد. از سوی دیگر در تبلیغات شرکت فراوردههای نفتی تاکید بسیار میشد که از استشمام و یا شستن لوازم و قطعات خودرو در تعمیرگاه با این نوع بنزین پرهیز کرده و از حلالهای دیگری که معرفی میکردند استفاده شود. چرا که موجب بروز ناراحتیهای تنفسی و یا حساسیتهای پوستی میشود. لذا به نظر میرسد که انواع سوختهای مصرفی نیاز به پالایش بیشتری دارد. در واقع بهینهسازی تولید مقدم است بر بهینهسازی مصرف.
دوشنبه ۱۹ اسفند ۱۳۹۲
|